Özet Başlıklar
- Bursa topraklama tesisatı periyodik kontrolü; koruma topraklaması, işletme topraklaması, yıldırımdan korunma (paratoner) topraklaması ve eşpotansiyel tesisatın görsel muayenesi, topraklama direnci ölçümü ve süreklilik testlerini kapsar.
- Elektrik topraklama ölçümü; topraklama direnci, toprak özgül direnci (Wenner metodu), topraklama sürekliliği ve adım–dokunma gerilimi açısından Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği ve ilgili TS EN standartlarına göre gerçekleştirilir.
- Bursa topraklama periyodik kontrol hizmeti kapsamında; pano ve makine gövde topraklamaları, şalt sahası ve trafo merkezleri, paratoner topraklaması ve iç tesisat topraklama baraları bütünsel olarak değerlendirilir, ağır kusur sayılabilecek eksiklikler raporda özellikle işaretlenir.
- Topraklama ölçüm raporu, topraklama uygunluk raporu ve topraklama tesisatı periyodik kontrol raporu; ölçüm noktalarına ait direnç değerleri, sınır değerlerle kıyaslama, uygunsuzlukların risk seviyeleri ve yapılması gereken düzeltici faaliyetler ile birlikte hazırlanır.
- Bursa’daki OSB ve sanayi bölgelerinde (Nilüfer OSB, DOSAB, Hasanağa, Kayapa, Kestel, Gürsu, İnegöl OSB vb.) topraklama periyodik kontrolü planlama, topraklama ölçüm periyotlarının (yılda en az bir) takibi ve Ekipnet/İSG-KATİP dokümantasyonuna uygun raporlama.
- Topraklama periyodik kontrolü, elektrik iç tesisatı periyodik kontrolü, paratoner testleri ve termal kamera ölçümlerini bir arada planlayarak, “elektrik ve topraklama periyodik kontrolleri” için entegre ve maliyet etkin bir çözüm sunuyoruz.
Hizmet Detayları
Topraklama tesisatı periyodik kontrolü; bir tesisin koruma topraklaması, işletme topraklaması, yıldırımdan korunma (paratoner) topraklaması ve eşpotansiyel tesisatının belirli periyotlarla ölçüm ve muayeneden geçirilmesi işlemidir. Bursa’daki işletmelerde bu süreç çoğu zaman “topraklama periyodik kontrolü”, “topraklama periyodik muayenesi”, “topraklama ölçümü” veya “topraklama raporu” olarak ifade edilir. Ama hepsinin ortak amacı; elektrik çarpması, ark patlaması ve yangın riskini azaltacak şekilde topraklama sisteminin etkinliğini doğrulamaktır.
Periyodik kontrol ile periyodik bakımın farklı kavramlar olduğu unutulmamalıdır. Topraklama tesisatı periyodik kontrolü; bağımsız ölçüm, test ve görsel kontrollerle topraklamanın mevzuata uygunluğunu belgeleyen resmi bir muayenedir. Periyodik bakım ise bağlantı sıkma, korozyon temizliği, iletken yenileme gibi müdahaleleri kapsar ve topraklama tesisatı periyodik kontrol raporunun yerine geçmez. İş müfettişi veya sigorta denetiminde talep edilen şey; yetkili mühendis veya akredite A tipi muayene kuruluşunca düzenlenmiş periyodik kontrol raporudur.
Topraklama periyodik kontrolünün hukuki dayanağı; 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve bu kanuna bağlı olarak yayımlanan, 25.04.2013 tarihli ve 28628 sayılı “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği”dir. Sahada bu metin; “iş ekipmanlarının periyodik kontrol yönetmeliği”, “elektrik topraklama periyodik kontrolü yönetmelik” veya kısaca “topraklama yönetmeliği” gibi adlarla anılır. Buna ek olarak Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği, EMO Topraklama Yönetmeliği ve ilgili TS EN standartları; topraklama direnci sınır değerlerini, ölçüm metotlarını ve rapor formatını tanımlar.
Topraklama tesisatı; ana topraklama barası (ATB), temel topraklama, ring topraklayıcılar, lokal toprak elektrotları, iç tesisat topraklama baraları, pano ve makine gövde topraklamaları, paratoner topraklaması ve eşpotansiyel bağlantıları kapsar. Bursa’daki fabrikalar, OSB’lerdeki üretim tesisleri, lojistik depoları, AVM’ler, hastaneler, oteller ve ofis binalarında bulunan tüm elektrikli makine ve ekipmanların metal gövdeleri uygun bir koruma topraklamasına bağlı olmalıdır. Topraklama periyodik kontrolleri, bu bütünün kesintisiz ve düşük dirençli bir sistem hâlinde çalışıp çalışmadığını doğrular.
Sahada topraklama periyodik kontrolü genellikle üç adımda yürütülür: ön hazırlık ve keşif, görsel muayene ve elektriksel ölçümler. Keşif aşamasında topraklama tesisatının şeması çıkarılır; hangi panonun, hangi makinenin, hangi paratonerin hangi topraklayıcıya bağlı olduğu tespit edilir. Bu aşamada daha önce düzenlenmiş topraklama ölçüm raporları, elektrik iç tesisat uygunluk raporları ve projeler incelenir; ölçüm noktaları ve kullanılacak test yöntemleri netleştirilir.
Görsel muayene aşamasında; topraklama iletkenlerinin kesitleri, klemens bağlantıları, korozyon ve mekanik hasar durumu, kablo ve bara güzergâhları, ATB ve eşpotansiyel baraların düzeni, paratoner iniş iletkenleri ve bağlantı noktaları, pano gövde topraklama bağlantıları, etiketleme ve uyarı levhaları kontrol edilir. Korozyon, gevşek bağlantı, kopuk iletken, yanlış kesit seçimi veya standart dışı bağlantılar ağır kusur olarak değerlendirilebilir.
Elektriksel ölçüm ve test aşamasında; topraklama direnci ölçümü (3 noktalı yöntem, 62% kuralı, klempmetre ile ölçüm gibi yöntemler), topraklama süreklilik testi, adım ve dokunma gerilimi değerlendirmeleri, toprak özgül direnci ölçümü (Wenner metodu) ve gerektiğinde şalt sahalarında SELVAZ yöntemiyle topraklama performansı testleri uygulanır. Böylece sadece topraklama direncinin büyüklüğü değil, arıza anında üzerinden geçebilecek hata akımını güvenli şekilde toprağa iletip iletemeyeceği de analiz edilir.
Topraklama ölçüm sonuçları; Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği, ilgili standartlar (örneğin TS EN 62305, TS EN 60364-4-41 vb.) ve dağıtım şirketi/EDAŞ uygulamaları dikkate alınarak değerlendirilir. Farklı tesis tipleri (konut, ticari bina, sanayi tesisi, patlayıcı ortam, hastane vb.) için izin verilen sınır değerler ve güvenlik kriterleri değişebilir. Bu nedenle topraklama ölçüm raporu sadece “kaç ohm çıktı?” sorusuna cevap vermez; “mevcut koşullarda bu değer güvenli mi?” sorusunu da yanıtlar.
Topraklama periyodik kontrol süresi işletmelerde en çok sorulan konulardan biridir. Yönetmelik; elektrik iç tesisatı ve topraklama tesisatı için azami kontrol periyodunu genel olarak 1 yıl olarak tanımlar. Bu nedenle “topraklama ölçümleri kaç yılda bir yapılır?” sorusunun pratik cevabı, çoğu Bursa işletmesi için yılda en az bir kezdir. Nemli, korozif, kimyasal etkiye açık, aşırı tozlu, mekanik vibrasyonun yüksek olduğu veya patlayıcı ortam (Ex zone) içeren tesislerde bu periyot daha da sıklaştırılmalı, risk analizi ve üretici tavsiyeleri ile birlikte belirlenmelidir.
Topraklama periyodik kontrolünü kim yapar? Yönetmeliğe göre; elektrik topraklama ölçümleri ve topraklama tesisatı periyodik kontrolü; gerekli niteliklere sahip elektrik/elektrik–elektronik mühendisleri veya akredite A tipi muayene kuruluşları tarafından yapılmalıdır. Ölçümlerin kalibre cihazlarla yapılması, kullanılan yöntemin raporda belirtilmesi, ölçüm tarihleri ve cihaz kalibrasyon bilgilerinin yer alması ve sonuçların imzalı, mühürlü bir periyodik kontrol raporu olarak teslim edilmesi zorunludur.
Pow-Sys olarak Bursa topraklama periyodik kontrol hizmetimizi; Nilüfer OSB, Demirtaş OSB (DOSAB), Hasanağa, Kayapa, Kestel, Gürsu, İnegöl ve çevre OSB’ler başta olmak üzere tüm Bursa genelinde sunuyoruz. “Bursa topraklama ölçümü”, “Bursa topraklama raporu” veya “Bursa topraklama tesisatı periyodik kontrolü” arayışındaki işletmeler için önce mevcut topraklama sisteminin envanterini çıkarıyor, ölçüm periyotlarını ve bir sonraki periyodik kontrol tarihinizi birlikte planlıyoruz.
Topraklama periyodik muayenesi sürecinde; ana topraklama barasından başlayarak ring topraklayıcılar, kolon ve pano topraklamaları, makine gövde topraklamaları ve paratoner sistemi uçtan uca izlenir. Her ölçüm noktasına ait değerler kayıt altına alınır ve topraklama ölçüm raporunda açık şekilde gösterilir. Kritik seviyede yüksek çıkan direnç değerleri için; yeni elektrot ilavesi, iletken kesitinin artırılması, bağlantı noktalarının yenilenmesi veya toprak özgül direnci yüksek bölgelerde ilave topraklama projeleri gibi teknik çözümler önerilir.
Ekipnet; iş ekipmanları periyodik kontrollerinin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından takip edildiği çevrimiçi sistemdir. Topraklama tesisatı periyodik kontrol raporlarınızın Ekipnet’e girilip girilmeyeceği, ekipman türü ve güncel mevzuata göre değerlendirilmelidir. İSG-KATİP üzerinden görevlendirilmiş iş güvenliği uzmanınız; risk değerlendirmesi, yıllık çalışma planı, acil durum planı ve patlamadan korunma dokümanını hazırlarken topraklama periyodik kontrol raporlarından faydalanır. Biz de raporlarımızı; Ekipnet ve İSG-KATİP süreçlerinize girdi sağlayacak şekilde yapılandırıyoruz.
Bursa topraklama periyodik kontrol fiyatları; tesisinizin büyüklüğü, topraklama noktası ve ölçüm sayısı, paratoner sayısı, şalt sahası/trafo merkezi olup olmaması, yapılacak ilave testler (toprak özgül direnci ölçümü, SELVAZ testi, termal kamera çekimi vb.) ve konuma göre belirlenir. Ön keşif veya proje incelemesi sonrasında net bir fiyatlandırma ve dilerseniz farklı kapsamlar için alternatif teklif senaryoları sunuyoruz.
Topraklama tesisatı periyodik kontrolünü, ihtiyaç hâlinde elektrik iç tesisatı periyodik kontrolü, paratoner testleri ve OG/YG bakım–test çalışmalarımızla entegre şekilde planlıyoruz. Böylece hem elektrik tesisatı hem de topraklama sistemi aynı dönemde kontrol edilerek, aralarındaki ilişki tek bir rapor seti içinde okunabilir hâle geliyor. Ayrıntılı bilgi için Bursa elektrik iç tesisatı periyodik kontrolü, Bursa YG/OG bakım ve test ve Bursa trafo bakım, test ve yağ analizi sayfalarımızı da inceleyebilirsiniz.
Bursa topraklama tesisatı periyodik kontrol hizmetimizi mümkün olduğunda tek seferlik değil, yıllık sözleşmeli yapıda kurguluyoruz. Böylece topraklama ölçüm geçmişiniz tutuluyor, nokta bazlı trendler izlenebiliyor ve bir sonraki periyodik kontrol tarihine kadar tamamlanması gereken iyileştirme adımlarını daha sistematik şekilde yönetebiliyorsunuz. Bu model; topraklama sisteminin güvenliğini, iş sağlığı ve güvenliği yönetiminizin sürdürülebilir bir parçası hâline getirir.
Sıkça Sorulan Sorular
Topraklama tesisatı periyodik kontrolü nedir? Topraklama periyodik muayenesi neyi kapsar?
Topraklama tesisatı periyodik kontrolü; bir tesisin koruma topraklaması, işletme topraklaması, yıldırımdan korunma (paratoner) topraklaması ve eşpotansiyel tesisatının belirli periyotlarla teknik muayeneden geçirilmesidir. Topraklama periyodik muayenesinde; topraklama direnci ölçümü, topraklama süreklilik testleri, toprak özgül direnci ölçümü, adım–dokunma gerilimi değerlendirmeleri ve görsel kontroller yapılır. Amaç; elektrik çarpması ve yangın riskini en aza indirecek düzeyde, yönetmelik ve standartlara uygun bir topraklama sistemine sahip olduğunuzu belgelendirmektir.
Topraklama periyodik kontrol süresi nedir? Topraklama ölçümleri kaç yılda bir yapılmalıdır?
Topraklama periyodik kontrol süresi, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’nde elektrik tesisatı ve topraklama tesisatı için genel olarak 1 yıl olarak tanımlanır. Bu nedenle işyerlerinde topraklama ölçümlerinin ve topraklama tesisatı periyodik kontrolünün yılda en az bir kez yapılması yasal bir zorunluluk olarak kabul edilir. Nemli, kimyasal etkiye açık, patlayıcı ortam içeren veya ağır sanayi koşullarındaki işletmelerde, risk analizi ve üretici tavsiyeleri doğrultusunda daha sık periyotlar tercih edilmelidir.
Topraklama ölçümü nedir? Topraklama direnci nasıl ölçülür?
Topraklama ölçümü; bir topraklayıcı üzerinden toprağa akan elektrik akımının karşılaştığı direncin, yani topraklama direncinin ölçülmesidir. Genellikle toprak megeri (topraklama ölçüm cihazı) ile 3 noktalı yöntem ve 62% kuralı kullanılarak ölçüm yapılır; bazı durumlarda akım pensi (klempmetre) ile devre kesmeden topraklama ölçümü de yapılabilir. Ölçümde; topraklayıcıya test akımı uygulanır ve oluşan gerilim düşümü ölçülerek Ohm kanunu ile topraklama direnci hesaplanır. Elde edilen değer, Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği ve ilgili standartlarda belirtilen sınırlarla kıyaslanır.
Topraklama ölçüm değeri kaç ohm olmalıdır?
Topraklama direnci için tek bir sabit sınır değer yoktur; tesisin tipi, gerilim seviyesi, topraklama düzeni, sistemin TN/TT/IT olması, arıza akımının büyüklüğü ve koruma düzeninin karakteristiklerine göre izin verilen maksimum değer değişebilir. Bazı tesislerde 1–2 Ω seviyesi hedeflenirken, bazı durumlarda daha yüksek değerler de yönetmelik ve proje şartnamelerine göre kabul edilebilir. Önemli olan, arıza anında yeterli büyüklükte hata akımının akarak koruma düzenlerinin (örneğin sigorta, kesici, kaçak akım rölesi) güvenli sürede açmasını sağlayacak bir topraklama direnci elde etmektir.
Topraklama periyodik kontrolünü kim yapar? Kimler yetkilidir?
Topraklama tesisatı periyodik kontrolü ve topraklama ölçümleri; İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’nde belirtilen niteliklere sahip elektrik/elektrik–elektronik mühendisleri veya akredite A tipi muayene kuruluşları tarafından yapılmalıdır. Topraklama ölçümü yapan kişi ve kuruluşların; Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği, ilgili TS EN standartları ve doğru ölçüm metotları konusunda bilgili olması, kalibrasyonu güncel test cihazları kullanması ve sonuçları imzalı, resmi denetimlerde kabul görecek bir topraklama ölçüm raporu hâline getirmesi gerekir.
Topraklama periyodik kontrolü sırasında hangi ölçümler ve testler yapılıyor?
Topraklama periyodik kontrolü kapsamında; topraklama direnci ölçümü (3 noktalı yöntem, klempmetre ile ölçüm vb.), topraklama süreklilik testleri, toprak özgül direnci ölçümü (Wenner metodu), adım ve dokunma gerilimi değerlendirmeleri, pano ve makine gövde topraklamalarının kontrolü, iç tesisat topraklama baraları ve eşpotansiyel bağlantıların testi yapılır. Trafo merkezi veya şalt sahası bulunan tesislerde, gerektiğinde SELVAZ yöntemiyle şalt sahası topraklama performansı testleri de uygulanabilir.
Topraklama ölçüm raporu ve topraklama uygunluk raporu nedir?
Topraklama ölçüm raporu; yapılan topraklama ölçümlerinin sonuçlarını, ölçüm noktalarının tarifini, kullanılan cihaz ve yöntemi, ölçüm tarihini ve değerlendirme sonuçlarını içeren teknik rapordur. Topraklama uygunluk raporu ise; topraklama tesisatının ilgili yönetmelik ve standartlara uygun olup olmadığını gösteren, çoğu zaman elektrik iç tesisat uygunluk raporu ile birlikte değerlendirilen belgedir. Uygulamada bu raporlar; “topraklama periyodik kontrol raporu”, “topraklama tesisatı periyodik muayene raporu” veya kısaca “topraklama raporu” olarak da anılabilir.
Ekipnet ve İSG-KATİP ile topraklama periyodik kontrollerinin ilişkisi nedir?
Ekipnet; iş ekipmanlarının periyodik kontrol bilgilerinin kayıt altına alındığı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na ait bir bilgi sistemidir. Hangi ekipmanların ve hangi periyodik kontrol raporlarının Ekipnet’e girileceği, Bakanlık tarafından yayımlanan doküman ve duyurularla belirlenir. Topraklama tesisatı periyodik kontrol raporlarınızın Ekipnet’e işlenip işlenmeyeceği de bu çerçevede değerlendirilmelidir. İSG-KATİP üzerinden görevlendirilmiş iş güvenliği uzmanı; hazırladığı risk değerlendirmesi, yıllık plan ve acil durum planlarında topraklama periyodik kontrol raporlarınızı dayanak doküman olarak kullanır.
Bursa’da topraklama periyodik kontrol fiyatları nasıl belirleniyor?
Bursa topraklama periyodik kontrol fiyatı; tesisin büyüklüğü, ölçülecek topraklama noktası sayısı, paratoner ve trafo merkezi olup olmaması, talep edilen ek testler (örneğin toprak özgül direnci ölçümü, SELVAZ testi, termal kamera çekimi vb.) ve tesisin konumuna göre belirlenir. Keşif veya proje incelemesi sonrasında net bir fiyatlandırma yapıyor; “sadece topraklama ölçümü”, “elektrik iç tesisatı + topraklama” veya “YG bakım + trafo + topraklama” gibi farklı kapsamlar için alternatif teklif paketleri sunuyoruz.
Bursa’da hem elektrik iç tesisatı hem de topraklama periyodik kontrollerini birlikte alabilir miyim?
Evet. Pow-Sys olarak Bursa’da elektrik iç tesisatı periyodik kontrolü, topraklama tesisatı periyodik kontrolü, paratoner testleri ve OG/YG bakım–test hizmetlerini entegre biçimde planlayabiliyoruz. Böylece aynı sahada hem iç tesisatınız hem de topraklama sisteminiz tek seferde kontrol ediliyor, raporlarınız Ekipnet ve İSG-KATİP süreçleriyle uyumlu şekilde tek bir çatı altında toplanıyor. Bu yaklaşım hem maliyet hem de planlama açısından işletmelere önemli avantajlar sağlar.